donderdag 31 januari 2019

Organisatie voor de presentatie van eerste deel De Badhoeve in volle gang

Vorig jaar om deze tijd meldde ik dat ik het eerste deel van de trilogie De Badhoeve, Lied van wind en water, had afgerond. Nu zijn we inmiddels in het stadium dat het manuscript is gecorrigeerd, de omslag klaar is en er een datum is gepland dat het boek bij Zomer & Keuning zal verschijnen namelijk op 7 mei a.s. De organisatie voor de presentatie bij boekhandel Jaspers in Badhoevedorp is in gang gezet en er staan ook al weer twee lezingen gepland in de bibliotheek van Badhoevedorp en op uitnodiging van bibliotheek Hoeksche Waard in 's-Gravendeel.
Het eerste deel van De Badhoeve trilogie kunnen jullie trouwens al bestellen bij www.boekhandeljaspers.nl Bol.com en Boekenwereld.com
Het verhaal De Badhoeve zat na de afronding van het eerste deel al compleet in mijn hoofd en het was dan ook heerlijk om direct nadat ik het eerste deel had ingeleverd, het leven van de geëmancipeerde componiste Hermina Dijk en de tot agrariër omgeturnde Amsterdamse advocaat Jacob Amersfoordt verder gestalte te geven. Inmiddels zijn alle drie de delen geschreven.
Wie nieuwsgierig is naar deze twee naast elkaar levende ego's moet maar eens via Google wat meer over hen lezen. Het is de puur Hollandse geschiedenis van het leegpompen van het Haarlemmermeer en ontwikkelen en inrichten van het gewonnen land en de landbouw aldaar. Hun prachtige boerderij op Engelse leest geschoeid, groeit uit tot het huidige Badhoevedorp. Aan mij de eer jullie als lezers daar in mee te nemen. Jacob die als eerste de agrarische stoommachines naar hier haalde, zelfs burgemeester werd en het gevecht van Hermina om als componiste niet ondergesneeuwd te worden door alles wat er op het landgoed De Badhoeve gebeurt.
Voor beiden heb ik een karakter ontwikkeld waardoor we straks als de boeken worden gepubliceerd van heel dichtbij, bijna vanonder hun huid meemaken hoe hun beider leven er rond 1856 uitzag en welk gevecht zij beiden hebben moeten leveren om echt gelukkig te worden.

zaterdag 26 januari 2019

Eerste deel trilogie De Badhoeve, Lied van wind en water, kan nu reeds besteld worden

Jippie de prachtige omslag van de historische roman 'Het meisje uit de Mandenmakerssteeg', dat jullie kennen onder de werktitel 'Het Limoenwijf', al mogen zien. In één woord prachtig!! De roman verschijnt eind augustus, dus jullie moeten nog even geduld hebben tot de Zomeraanbieding van Zomer & Keuning. Eerst komt in mei het eerste deel uit van De Badhoeve trilogie. Er gaat weer veel moois verschijnen! 
Het eerste deel van de Badhoeve trilogie kunnen jullie trouwens al bestellen bij Bol.com en Boekenwereld.com

De roman Maannachten nu van € 16,99 voor 12,50 ook als e-book en luisterboek

Vandaag eens een betaalde promotie geprobeerd op mijn zakelijke facebook pagina, dat zorgt voor een groter bereik. Wanneer dit werkt, zal ik dit vaker gaan doen! Maar eens beginnen met Maannachten omdat dit boek in prijs verlaagd is. De historische roman 'Maannachten' van Marja Visscher neemt je vanuit het perspectief van Joséphine Fesser mee in het leven van de schilder Johan Barthold Jongkind (1819-1891), voor wie zij al bij hun eerste ontmoeting een grote bewondering opvat. Jongkind was aan lagerwal geraakt en verbleef daarom tijdelijk in Nederland, maar zijn kunstenaarsvrienden hebben hem teruggehaald naar Parijs. Joséphine koopt een schilderij van hem en nodigt hem uit om bij haar te komen eten. Vanaf dat moment wijkt hij nauwelijks nog van haar zijde. 'Maannachten' is een intrigerend verhaal over leven voor de kunst en leven van de liefde. Deze roman is een uitgave van Zomer & Keuning en kost € 16,99 nu € 12,50 Verkrijgbaar bij iedere boekhandel, ook als e-book en luisterboek verkrijgbaar. https://www.facebook.com/zomerkeuning/?ref=br_rs 

Uiteraard ook te bestellen bij: Bol.com

Een greep uit de recensies:

*Het boek is vlot en empathisch geschreven en biedt een interessant inkijkje in de kunstenaarswereld in Parijs aan het eind van de 19e eeuw. Jongkind ging om met bekende schilders zoals Monet en de schrijver Zola. De auteur heeft veel onderzoek gedaan en zich goed verdiept in de tijdgeest.
*‘Maannachten’ is een verhaal over een getroebleerd kunstschilder die aan de wieg van het Impressionisme heeft gestaan en de sterke vrouw die zijn rots in de branding was. Het verhaal neemt je mee naar het Parijs van halverwege de 19e eeuw, maar ook naar andere delen van Frankrijk, zoals Normandië, waar Jongkind graag kwam om er te schilderen. Het geeft een goed beeld van de normen en waarden in die tijd. Het boek is beschrijft op een liefdevolle manier het niet al te gemakkelijke leven van J.B. Jongkind en Josephine Fesser. Het leest vlot en bezorgt je een paar heerlijke uren leesplezier!
*Marja Visscher schrijft hier een geromantiseerde biografie van Joséphine Fesser als muze, mecenas en moederlijke geliefde van de schilder Johan Jongkind. Dat is de notendop van de historische roman Maannachten.

maandag 21 januari 2019

Gevierd maar toch mysterieus!


Ik kreeg wat berichtjes naar aanleiding van de blogjes die ik plaatste over het onderzoek dat ik doe voor mijn nieuwe roman 'Op de adem van de tijd'. Waarom ik juist deze toneelspeelster heb gekozen voor mijn nieuwe boek. Ik ben namelijk op zoek naar het leven van de toneelspeelster Suzanne Nannette Sablairolles. Ze werd geboren in 1829 en stierf vrij jong nog maar 38 jaar oud. Misschien wel omdat zij een heel gevierd toneelspeelster was, maar waar om heel onduidelijke reden een mist hangt die maar niet wil optrekken. Zij was in haar korte leven heel gevierd, niet getrouwd met haar toneelpartner Pierre Auguste Morin. Speelde bijna haar hele leven met hem samen en kreeg ook kinderen met hem. Zij waren niet getrouwd, sterker nog Morin had ook nog een eigen gezin en woonde ook niet bij zijn toneelpartner. Hoewel ik elk krantenarchief inmiddels heb uitgespit is het wel heel bijzonder dat er nooit iets over deze bijzondere verhouding werd geschreven. Zij kreeg lovende recensies maar nergens werd er met een woord gerept over haar zwangerschap, ook niet als ze met bijna negen maanden zwangerschap zelfs een dubbelrol speelt, hetgeen toch fysiek bijzonder zwaar moet zijn geweest. Zoals gezegd, ze sterft jong en vervolgens schrijven de kranten en tijdschriften hele verslagen over haar begrafenis, maar nergens ook maar een woord of haar kinderen in de stoet mee lopen of dat haar toneelpartner en minnaar Pierre Morin zich onder de rouwende bevindt. Het is juist dat gegeven dat mij zo nieuwsgierig maakt. Is er bij onderzoek een mogelijk logische oplossing of moet ik er uiteindelijk toe overgaan er dan maar zelf een oplossing voor te zoeken? Het is een heerlijke speurtocht naar een gevierd, maar mysterieuze Nederlandse toneelspeelster.

zondag 20 januari 2019

Onderzoek naar de adoratie van mijn hoofdpersoon Suzanne Sablairolles voor haar vader


Momenteel ben ik op zoek naar de adoratie die mijn hoofdpersoon Susanne Nannette Sablairolles had voor haar jong aan cholera gestorven vader. Uiteindelijk werd hij maar twee jaar ouder dan zijzelf. De toneelspeler Jacob Hendrik Sablairolles stierf 1 augustus 1833 in 's-Gravenhage en liet een groot gezin achter dat met elkaar een reizend toneelgezelschap vormde. Suzanne was toen, vier jaar. Ze was niet de jongste, want net na dat haar vader stierf werd er nog een tweeling geboren. Voor haar moeder Johanna de zware taak om acht kinderen financieel te onderhouden. Gelukkig kreeg ze een baan aangeboden als costumière bij het  Haagse theatergezelschap De Zuid-Hollandsche Tooneelisten. Het was in 1832 dat opnieuw een behoorlijke cholera epidemie zich over Nederland verspreidde, waar Jacob Hendrik een jaar later ziek van werd aan stierf. Men vermoedt dat een aantal Scheveningse boter smokkelaars de cholera naar Nederland hebben gebracht. Ergens anders lees ik dat het om Scheveningse vissers ging. Dit laatste gegeven zal ik waarschijnlijk gebruiken voor mijn roman. Overal werden tijdens de cholera epidemie hospitalen opgericht en waren er waterwagens en waterschuiten om schoon water aan te voeren (zie fotocollage). Op de kerkhoven speciale lijkhuisjes om de aan cholera gestorven lijken te bergen, die zo snel mogelijk werden begraven om verdere besmetting te voorkomen. Opnieuw veel gegevens die ik moet lezen en uitzoeken, daarnaast liggen er ook weer wat boeken te wachten die mij door antiquariaten zijn toegezonden, om gelezen  te worden, zodat ik mijn onderwerp voor het boek 'Op de adem van de tijd' verder kan uitdiepen.   

woensdag 16 januari 2019

Reizend kunstenaarsechtpaar Sablairolles


Mijn hoofdrolspeelster Suzanne Nannette Sablairolles werd op 13 januari 1829 geboren in Middelburg. Zij was de dochter van de toneelspeler Jacob Hendrik Sablairolles en de kostuumnaaister Johanna Scholten. Haar ouders trouwden in Den Haag. Of dat een vaste standplaats was, is niet duidelijk want het kunstenaarsechtpaar reisde veel om hun voorstellingen te spelen, hetgeen ook blijkt uit de diverse geboorteplaatsen van de kinderen, van Den Haag tot Leeuwarden en zoals waar Suzanne geboren is in het Zeeuwse Middelburg. Vergelijk de toneelspelers van toen een beetje met de kermis en de parade, waar ook mensen optraden als de vrouw met de baard, of de vrouw met twee hoofden. In een daarvoor bestemde tent werden ook toneelvoorstellingen gegeven. Zeker in die tijd werd er nog op acteurs en acteursfamilies neergekeken. Veel kinderen stonden al op zeer jonge leeftijd op het toneel, soms al vanaf hun vijfde jaar of ze nu wilde of niet. Vaak waren het vooral de dochters die hun ouders als voorbeeld hadden, voor de mannen was er immers werk zat overal. De meeste acteurs kwamen uit families die laag op de sociale ladder stonden, kleermakers, bakkers, soms soldaten. Hoewel het toneel een plaats was waar mannen en vrouwen min of meer gelijke rechten hadden, had een vrouw het toch vaak zwaarder dan de man. Zorgen voor de kinderen, een huishouden wanneer dat al aanwezig was en de zorg voor de kleding. Ik schreef er al eerder over, bijvoorbeeld waar het gaat om de aanschaf daarvan. De jurken waren duidelijk duurder dan dat wat de man droeg, daar kwamen dan ook nog eens de sieraden bij. Toegestoken geld van derden daarbij was prettig, maar vormde ook vaak een belemmering in de huiselijke sfeer en waren het vaak niet de knapste speelsters, die het genoegen kende van een weldoener? Misschien speelde talent daar helemaal eigenlijk geen rol in. Acteurs hadden weinig rechten en moesten vaak maar zien rond te komen. Soms betekende het wel dat de kinderen die al vroeg een rolletje speelde een 'goudmijntje' waren omdat er dan wellicht weer een nieuwe bron kon worden aangeboord voor geldelijke steun. Een leuk snoetje kwam dan zeker van pas!

dinsdag 15 januari 2019

Toejuichers en uitfluiters


Aan het begin van de negentiende eeuw leerden veel toneelspelers hun vak in de praktijk. De getalenteerde onder hen debuteerde in het theater waarbij het aanwezige publiek mocht meebepalen of de speler een ‘blijvertje’ was. Zij mochten klappen, uitfluiten en toejuichen. Soms zaten er ‘claqueurs’ onder het publiek in de zaal, gehuurde toejuichers of uitfluiters. Later in de eeuw klonken er stemmen die het leren in de praktijk niet op deze manier zagen zitten. Langzaamaan werd er gekozen voor scholing. Men zag het toneel niet meer alleen als vermaak, maar ook als een opvoeding in kunst en cultuur. Men onderkende dat talent aangeboren is en niet aangeleerd moest worden en er werden dan ook toelatingseisen gesteld. Ook wat de toneelkleding betreft is er een hele verandering doorgemaakt. In de achttiende eeuw, maar ook nog in de negentiende was de kleding een behoorlijke kostenpost dat het gezelschap, waarbij de acteur zich had aangesloten, niet altijd kon betalen. Er werd dan vaak gekeken naar de speler zelf. Om dit te bekostigen, vaak voor meerdere verschillende rollen per jaar werd een mecenas aangesteld, die graag wat terugzag voor het geld dat hij er in stak. Sommige vrouwen deelden als tegenprestatie vaak het bed met hun weldoener om er financieel uit te komen. Eind achttiende eeuw begin negentiende eeuw vond men de kleding nog niet zo heel belangrijk. Later veranderde dit en werd men modebewust, maar keek men ook naar kleding die bij de rol paste en de tijd waarin het stuk speelde. Het theater werd meer en meer als een bedrijf gezien, met toegangsprijzen en abonnementen. Dit kwam ook in de kleding tot uiting niet alleen bij dat van het publiek, maar ook op het toneel zelf. Op de adem van de tijd speelt in de achttiende eeuw en beschrijft het korte leven van Suzanne Nannette Sablairolles. Hoewel ik nu door de grote hoeveelheid historische gegevens nog niet kan overzien hoe ik de roman ga opzetten, denk ik er aan om de laatste vier dagen van haar leven te beschrijven. Suzanne werd maar 38 jaar, vier dagen hebben vier keer vierentwintig uur. En van een roman mag verwacht worden dat het tenminste de 70.000 woorden haalt. Is dit een verhouding die elkaar verdraagt? Steeds meer en meer wordt mij duidelijk over haar karakter en het leven dat zij leidt samen met haar tegenspeler en levenspartner Pierre Morin. Welke rol speelt zij in haar persoonlijke leven?

dinsdag 8 januari 2019

Karakters moeilijk te halen uit statische archiefgegevens


Lezen, lezen en nog eens lezen met natuurlijk de nodige aantekeningen. Een eerste vereiste is, denk ik, om een belevingswereld te creëren voor mijn hoofdpersonen in 'Op de adem van de tijd'. Al lezende krijg ik een indruk vooral door het boek 'Tooneel - Herinneringen' van dr. M.B. Mendes da Costa, een uitgave van Sijthoff uit 1900 met portretten. In het midden van de collage een foto van een willekeurige bladzijde uit dit bijzondere boek. In de oorspronkelijk vorm zijn deze toneel herinneringen verschenen als feuilleton in Het Toneel, het orgaan van het Nederlands Toneelverbond van november 1898 tot mei 1900. Wanneer we nu aan toneel denken, dan zien we de mooie schouwburgzalen voor ons. Maar in die tijd was dat anders leert Mendes mij. Het hield het midden tussen kermis, de parade en de werkelijke schouwburgzalen in de grote steden. Een klein citaatje dan maar wanneer Mendes nog een kleine jongen is en door zijn oudere broer wordt uitgenodigd om mee naar het theater te gaan:

'Het was Amsterdamsche najaarskermis, dus september 1860. Mijn oudste broer, dertien jaar ouder dan ik, had een royale bui; hij noodigde mij uit een avond met hem ergens heen te gaan. Ik mocht kiezen: naar het honden-en-apenspel, of naar het kermisstuk, te vertoonen door het gezelschap van Van Lier, in het Grand-Théâter in de Amstelstraat. Van wat de uitdrukking 'kermisstuk' beteekent, had ik in die dagen volstrekt geen begrip, maar dat deed er niet toe, want al was ik ook nog nooit naar een honden-en-apenspel geweest, voor een toneel-erfelijk belaste als ik, was de keus niet moeilijk. Ze viel natuurlijk op de 'komedie'. 'De nalatenschap van Doctor Faust of de zes talismans' heette het stuk. Gelijk elk rechtgeaard kermisstuk betaamt, was het een groot-tooverkluchtspel in zooveel tafereelen. Met zang en dans, quodlibets, koren en optochten, nieuwe coupletten  en expresselijk daartoe vervaardigde muziek, decoratiën, costumes enzovoort benevens een schitterende apotheose!'

Vervolgens volgt er een lang verslag van de genoten avond en een recensie. Een eerlijke, maar heel persoonlijke mening over wat hij die avond gezien heeft. Hoe hij dat als jongetje heeft ervaren en hoe hij er nu tegenaan kijkt. Wanneer je goed leest leer je hieruit ook hoe de decors er uit zien en welke rekwisieten er worden gebruikt. Tot slot krijg je als lezer nog een uitgebreide beschrijving van de toneelspelers. Een heerlijk, maar soms door de oude spelling, wat lastig leesbaar boek. Maar wat is het nuttig om inzicht in de toneelwereld van toen te krijgen. In het personenregister, achter in het boek, zie ik dat mijn hoofdpersonen Suzanne Nannette Sablairolles en Pierre August Morin op diverse bladzijden in het boek worden genoemd. Het is aantrekkelijk om daar direct naar toe te gaan, maar dan ontneem ik mezelf de prachtige toneeljaren die Mendes da Costa zo mooi beschrijft.

Eerst maar verdiepen in de achtergrond, daarna zal zeker duidelijk worden welke 'rol' (niet alleen hun toneelrol) mijn hoofdpersonen in die wereld hebben gespeeld. Het is spannend, want zal ik daaruit ook hun karakters kunnen achterhalen, die zo belangrijk zijn voor mijn verhaal. Daarin zal van alles meespelen. Maar zal ik het uit alle boeken en paperassen over wat er van hen bekend is, kunnen ventileren? Het is van het grootste belangrijk om tot een zo origineel beeld van die twee te komen.

maandag 7 januari 2019

Lastig concentreren door werk op twee fronten

Zo aan het begin van het jaar is het lastig concentreren op het nieuwe onderwerp dat, zoals ik al schreef, over de toneelwereld in de 19de eeuw zal gaan. Lastig, omdat ik naast het nakijken van de drukproeven van het eerste deel van de trilogie De Badhoeve 'Lied van wind en water', ook het derde deel nog moet corrigeren. Echtgenoot heeft er met een kritisch oog naar gekeken en is nog wel wat tegengekomen. Ook dat neemt de nodige tijd in beslag. Over het nakijken van de drukproeven maak ik me eigenlijk ook wel zorgen, want redacteur Petra van uitgeverij Zomer & Keuning heeft al voor de Kerst de drukproeven verzonden. Nog steeds niet ontvangen en heb haar dit vorige week al gemeld. Voor de zekerheid zou ze ze opnieuw op de post doen, dat is nu ook alweer een week geleden.
Dan maar alvast de correcties beetpakken van deel 3 'Een schone getuigenis'. Altijd fijn wanneer daar vooraf kritisch naar gekeken wordt. Voor de redactie uiteraard prettig om een zo schoon mogelijk manuscript binnen te krijgen. Al sta ik er altijd weer versteld van hoeveel vragen het voor de 'persklaarmaker' toch weer oproept. Dat lijken vaak vragen naar de bekende weg, maar het triggert om de passage nog eens door te lezen uit de ogen van een willekeurige lezer. Dat is soms heel verhelderend! Maar het hoort er allemaal bij. De paar jaar dat ik nu voor Zomer & Keuning werk heb ik echter een mooi ritme gevonden. Ik wil niet meer dan twee boeken per jaar schrijven en ook alleen maar als het meezit. En met meezitten bedoel ik, dat het kiezen van een onderwerp en het historisch onderzoek een beetje wil vlotten.

De toneelwereld is echt een geschiedenis apart dat heel veel lezen vergt. Om meer te weten te komen over de geschiedenis van de toneelwereld heb ik wat oude boeken aangeschaft 'Drama en tooneel' van dr. J.A. Worp en de 'Herinneringen' van dr. M.B. Mendes da Costa, een bekende ooggetuige, die vanaf kleine jongen nog in de zalen heeft gezeten en de spelers waar het om gaat heeft zien optreden. Mooi dat je tegenwoordig via internet bij bijna elk antiquariaat op de boekenplanken kunt kijken om deze naslagwerken te bemachtigen. Daarnaast heb ik inmiddels alweer een ordner vol van uitdraaien afkomstig van het internet om me een beeld te vormen wie Suzanne Nannette Sablairolles en haar vaste tegenspeler en minnaar Pierre Augustin Morin precies waren. Om hun verhouding en hun leven te kunnen begrijpen is de achtergrond van de toneelwereld van het grootste belang. De kenmerken van dat toneelleven hebben zeker in grote mate een stempel gedrukt op het uitermate korte leven van Suzanne (38 jaar). Het wordt een uitdaging om in 'Op de adem van de tijd' haar vier laatste dagen te beschrijven. Van de dag dat ze hoogzwanger haar laatste rol speelde in de 'Markiezin van Senneterre' tot aan haar sterven op zondag 13 januari 1867.

woensdag 2 januari 2019

Op de adem van de tijd


'Op de adem van de tijd' is de nieuwe werktitel van de historische roman waar ik nu anno 2019 een begin mee heb gemaakt. Daarvoor zet ik alle laatjes in mijn hoofd weer open, art, love, play, inside en zelfs sing en stap de toneelwereld binnen van de negentiende eeuw. Mijn hoofdpersoon Susanne Nannette Sablairolles speelt prachtige rollen samen met haar partner Pierre August Morin. Wanneer je die wereld binnenstapt is er veel te doen. Ik scherp de pen en maak kennis met haar mecenas Tommy, met haar werk in de vaudevilles en luister naar haar prachtige zangstem, kijk naar de komedies en de prachtige rollen die ze speelt. Volg haar in haar persoonlijk leven, leer haar kinderen kennen, haar grote liefde Pierre en al die mensen om haar heen, die er toe bijdroegen dat ze kon uitgroeien tot een van de grootste toneelspeelsters van het Nederlandse toneel. De wereld waar men het minst onderscheid maakte tussen man en vrouw. Maar speel je niet altijd een rol in het leven. Waar begint het en waar houdt het op en stap je er uit? Kun je nog wel uit die rol stappen? Er ligt in haar leven een heleboel vast, dat gebruik ik om haar leven en de rol die ze daarin speelde vast te leggen in deze roman. Maar er zijn zaken waarover zelfs de kranten destijds in alle talen zwegen, daarin schuilt mijn ontdekkingstocht en mag ik daar nu mijn bijdrage aan leveren. Om met Shakespeare's vrij vertaalde woorden te eindigen: Het schrijvers oog, in schone waanzin rollend, blikt van de hemel naar de aarde, en weer omhoog. En als de vorm van het onbekende door fantasie belichaamd wordt, dan geeft de schrijverspen er een gestalte aan en aan het lege niets biedt hij een woonplaats en een naam.