woensdag 29 augustus 2018

Heemkundekring De Bevelanden schenkt aandacht aan overlijden Frans Naerebout


Vandaag is het 200 jaar geleden dat Frans Naerebout te Goes overleed.
Algemeen is het verhaal dat hij de laatste jaren van zijn leven in armoede aan het Goese Sas woonde. In de rubriek Bevelands Heem in de Bevelandse Bode is ook aandacht geweest voor zijn leven. Piet Wiskerke uit Lewedorp schreef daarop als reactie dat Naerebout de laatste jaren in redelijke welstand had geleeft.
"De meest algemeen bekende bewoner uit de begintijd van de kolonisatie van de Wilhelminapolder was ongetwijfeld Frans Naerebout. Deze was, tot het continentaal stelsel alle overzeese handel lam legde, zeeloods geweest te Vlissingen. Beter dan wie ook kende hij de gevaren van de stromen is de behouden thuiskomst en zandbanken in de monding van de Westerschelde en meer dan eens is de behouden thuiskomst van een schip alleen aan zijn navigatiekunst te danken geweest. Zijn bekwaamheid als loods kon slechts door enkele ingewijden ten volle beoordeeld worden, maar zijn optreden als mensenredder werd algemeen bekend in den lande, na zijn eerste grote redding in 1798 toen hij onder uiterst moeilijke omstandigheden 87 mensen redde uit het wrak van de Woestduyn, een koopvaarder van de Vereenigde Oost Indische Compagnie. De Oeconomische Tak van de Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen te Haarlem beloonde hem hiervoor met haar zilveren medaille en 23 dukaten. Gedichten ja zelfs een toneelstuk, werden aan deze moedige redding gewijd. In latere jaren hebben nog enige honderden schepelingen hun leven aan Naerebout te danken gehad. 's-mensen roem duurt echter kort. Toen de zeehandel geheel stil lag,werd hij zonder meer ontslagen als zeeloods en moest hij maar zien hoe hij zich redde.
In 1808 solliciteerde hij naar de betrekking van lantaarnopsteker bij de zojuist geplaatste vuurbaak op Oost- Beveland, bij de monding van de Zandkreek. Hij werd inderdaad benoemd en kreeg voor dit werk de geringe vergoeding van driehonderd gulden per jaar. Hij moest in de onmiddellijke nabijheid van de vuurbaak wonen in een eenvoudige hut,die te klein en te slecht was om zijn gezin te huisvesten. Zijn vrouw moest daarom in Goes verblijf houden Het honorarium van lantaarnopsteker was uiteraard te gering om een gezin van te onderhouden en hij geraakte aan lager wal. Zo troffen kort na de aanvang van de bedijkingswerken van de Lodewijkspolder, Van den Bosch (dijkgraaf en vertegenwoordiger van de eigenaren van de Lodewijkpolder, de latere Wilhelminapolder) en enige andere leden van de hoofdcommissie hem aan in de herberg van Kokke te Goes.geheel vergeten en in armoede sukkelende. Vanaf dat ogenblik heeft Van ben Bosch alles gedaan om Naerebout te helpen. Hij publiceerde artikeltjes over Naerebout in Zeeuwse en Hollandse couranten en hield een lezing over zijn verdiensten voor het departement Goes van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen. Hij zorgde er voor dat Naerebout werd aangesteld als bode en opzichter van het dijkbestuur van Lodewijkspolder. Dat hij beheerder werd van de herenkeet en een gedeelte daarvan mocht bewonen. Ook de benoeming van Naerebout tot sluiswachter en havenmeester bij het Sas van Goes en diens benoeming tot Broeder in de Orde van de Nederlandsche Leeuw mag aan het optreden van van Van den Bosch worden toe geschreven. Stamperius (kinderboekenschrijver en onderwijzer te Wilhelminadorp) die de verdiensten van Naerebout heeft beschreven, doet de waarheid geweld aan, wanneer hij constateert, dat de laatste levensjaren van Naerebout gekenmerkt werden door armoede en gebrek. Dank zij van den Bosch heeft Naerebout een financieel betrekkelijk onbezorgde levensavond gehad en nog vele eerbewijzen en waardering ondervonden. Dat hij tot zijn dood in de vervallen hut op Oost-Beveland moest wonen is blijkens het hierboven meegedeelde, ook niet juist. In zijn laatste gesprekken met Van den Bosch heeft Naerebout hem voor alle hulp zijn dank betuigd. Na zijn overlijden op 29 augustus 1818 werd hij mede op kosten van de sociƫteit, plechtig begraven in de Grote Kerk te Goes.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten